
ภาวะเปราะบาง เป็นกลุ่มอาการที่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ โดยเฉพาะในผู้ที่มีสภาวะเปลี่ยนผ่านจากสภาพแข็งแรงสู่ภาวะอ่อนแอ ทั้งทางกาย จิต และสังคม อันเป็นสาเหตุหลักของผลลัพธ์ไม่พึงประสงค์ ทั้งการหกล้ม ภาวะทุพพลภาพ ความพิการถาวร คุณภาพชีวิตลดลง ความต้องการการดูแลที่ซับซ้อน นอกจากนี้ภาวะเปราะบางยังเป็นสาเหตุหลักของความต้องการการดูแลใกล้ชิดในผู้สูงอายุอีกด้วย
ภาวะเปราะบางมีลักษณะดังต่อไปนี้
- กล้ามเนื้ออ่อนแรง
- กิจกรรมทางกายต่ำ เหนื่อยมากขึ้น หายใจแรงขึ้นในกิจกรรมที่เคยทำ
- เดินช้าลง
- มีความเหนื่อยล้าทางอารมณ์และความคิด รู้สึกคุณค่าในตนเองลดลง
- น้ำหนักลดลงโดยไม่เจตนาร่วมกับภาวะอ่อนแอ โดยลดลงมากกว่า 4.5 กิโลกรัมเมื่อเทียบกับปีที่แล้ว
ภาวะเปราะบางตามความรุนแรงได้ดังนี้
กลุ่มเสี่ยงต่อภาวะเปราะบาง: ต้องปรับพฤติกรรมเพื่อคงสุขภาวะที่ดีในการส่งเสริมสุขภาพ
กลุ่มที่เริ่มมีภาวะเปราะบางหรือกลุ่มเสี่ยงสูงต่อภาวะเปราะบาง: ต้องปรับพฤติกรรมและเสริมกำลังใจเพื่อชะลอและฟื้นคืนภาวะเปราะบาง
กลุ่มผู้เปราะบางที่มีความซับซ้อนของโรค: ต้องการการส่งเสริมป้องกันจากทีมสหสาขาวิชาชีพและองค์กรในชุมชนเพื่อลดผลลัพธ์ไม่พึงประสงค์
การป้องกันผู้ป่วยในภาวะเปราะบาง
- เพิ่มการออกกำลังกาย ทั้งชนืดต้านทานและแอโรบิก, ไทชิ
- ปรับสิ่งแวดล้อมเพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดการพลัดตกหกล้ม
- เสริมโปรตีนช่วยในการรักษามวลกล้ามเนื้อ
- บำรุงรักษาสุขภาพช่องปาก ร่วมกับจำกัดปริมาณน้ำตาล
- ให้ความรู้ครอบครัวเรื่องการเปลี่ยนแปลงในภาวะเปราะบาง
ดังนั้นหากที่บ้านของท่านมีสมาชิกสูงอายุอาศัยอยู่ร่วมด้วย สิ่งที่ควรให้ความสำคัญคือการคอยเอาใจใส่ และหมั่นสังเกตลักษณะการใช้ชีวิตประจำวัน ทั้งทางกาย และจิตใจ
แต่หากให้ความช่วยเหลือมากกเกินความจำเป็น (Overcare) อาจส่งผลให้ผู้สูงอายุไม่ได้ใช้สมรรถภาพที่ตนเองมีอยู่ได้เต็มที่ และนำมาสู่การเกิดภาวะถดถอยของร่างกาย (Disuse Syndrome)
หรือขอเข้ารับคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ เพื่อขอคำแนะนำในการดูแล ฟื้นฟูทางกายภาพ และสุขสภาพจิต
เอกสารอ้างอิง : ธัญยรัชต์ องค์มีเกียรติ วทบ.. ภาวะเปราะบางในผู้สูงอายุ: กรณีศึกษา,
THAI JOURNAL OF NURSING COUNCIL VOL. 33 NO.3 JULY-SEPTEMBER 2018
Latest News

ภาวะที่อาจนำไปสู่ปัญหาคุณภาพชีวิตในระยะยาว การฝึกกลืนกับนักกิจกรรมบำบัดช่วยได้